HN Nghề dịch thuật tại liên hợp quốc

Từ xưa đến nay nghề dich thuat ở liên hiệp Quốc, theo quy định, hầu hết các văn kiện của liên hiệp Quốc (LHQ) đều phải dịch ra 6 thứ tiếng nói chính thức là Tiếng Anh, Tiếng Pháp, Tiếng Tây-ban-nha, Tiếng Nga, Tiếng A-rập và Tiếng Trung Quốc.

hội sở châu Âu của LHQ (đặt ở Giơ-ne-vơ) có một cơ quan đảm trách việc tổ chức các cuộc họp, gọi là Vụ Hội nghị, trong đó có Ban dịch miệng. Công tác dịch viết thì do Vụ tiếng nói phụ trách. Vụ này có 6 phòng dịch chia theo các tiếng nói nói trên. Phòng tiếng Tây-ban-nha có nhiều thông dịch viên nhất, rồi đến Phòng tiếng Nga. Phòng tiếng Pháp và tiếng Trung Quốc như nhau; rồi đến tiếng A-rập. Phòng tiếng Anh ít người nhất. ngoại giả còn có 6 phòng đánh máy, cũng chia theo các thứ tiếng đó. Phòng đánh máy tiếng Trung có hơn chục nhân viên.

Trước đây việc thông ngôn tiếng Trung đều dùng người Hoa ở nước ngoài hoặc Hoa kiều; từ cuối thập niên 70 thế kỷ trước bắt đầu dùng thông dịch viên dịch công chứng chuyên nghiệp đến từ đại lục Trung Quốc. Từ năm 2005 trở đi, toàn bộ thông ngôn viên Phòng tiếng Trung đều là người đại lục Trung Quốc.

Trước thập niên 90, thông ngôn viên dịch tiếng Trung ở LHQ do Bộ Ngoại giao Trung Quốc giới thiệu và cử đi. Từ thập niên 90 trở đi, thông dịch viên tiếng Trung đều do LHQ tuyển chọn; được hưởng chế độ nhân viên quốc tế của LHQ, tiền lương rất cao. giờ nói chung các nhân viên quốc tế người Trung Quốc ở Giơ-ne-vơ đều đã mua được nhà, có người tậu biệt thự thứ hai.

Đối tượng phục vụ của Phòng Tiếng Trung chính yếu là các phái đoàn Trung Quốc đến dự họp LHQ. Vì các cán bộ ngoại giao Trung Quốc đều dùng thạo tiếng Anh, cho nên hiện giờ ít người đích thực cần dùng văn bản tiếng Trung.

Khối lượng công việc của phiên dịch viên Phòng tiếng Trung được tính theo số từ Tiếng Anh. Nói chung khối lượng công việc hàng ngày của mỗi thông ngôn viên là 1850 từ tiếng Anh, làng nhàng tương đương 5 trang A4. Trường hợp khẩn thì việc nhiều hơn. Công việc được cắt cử theo sở trường và năng lực của từng thông dịch viên, có chia thành các nhóm như kinh tế thương nghiệp, nhân quyền, luật quốc tế, …

Phương thức dịch chia làm 4 loại:

- “Dịch tay”, tức trực tiếp viết trên giấy. Hình thức này nhanh chóng và thuận lợi khi cần dịch thuật các văn bản ngắn hoặc có tính khẩn cấp; nhưng hiện giờ rất ít dùng;

- “Dịch miệng-đánh máy”: thông ngôn viên ghi âm lời dịch vào băng rồi chuyển cho viên chức đánh máy nghe băng đánh máy ra văn bản, sau đó phiên dịch viên soát chữa;

- “Dịch đọc”: thông ngôn viên dịch đọc trực tiếp vào mi-crô của máy tính; hệ thống tiếng nói của máy tính sẽ tự động đánh máy ra văn bản trên màn hình. Khi dùng cách này, thông ngôn viên phải tập cho máy tính quen với giọng của mình;

- “Dịch trên máy tính”: thông dịch viên tự gõ bàn phím lời dịch; sau đó chuyển cho Phòng đánh máy để họ làm thành văn bản theo đúng mẫu quy định.

Để đảm bảo chất lượng dịch, mỗi Phòng ngôn ngữ đều có các thông dịch viên thâm niên cao chuyên soát chữa văn bản dịch; nói chung vẫn dùng bút đỏ chữa trên giấy.

Theo ý kiến của các thông ngôn viên đã làm việc mấy chục năm ở đây, để trở thành một phiên dịch viên đạt đề nghị của LHQ, trước nhất phải giỏi tiếng mẹ đẻ; thứ hai, phải thông suốt ngoại ngữ; thứ ba, phải có kiến thức toàn diện; cả 3 mặt đó không được thiếu mặt nào…